Fümigasyon

İthalatın ve ihracatın çok büyük önem kazandığı günümüzde depolanmış olan tarımsal ürünlerin belli başlı zararlılar ve bunların mücadelesi konusunda yapılacak olan Fümigasyon işlemine bir göz atalım.

FÜMİGASYON TARİHÇESİ :

Fümigasyon Latince fumus, gaz, duman, buhar kelimesi ile agare yapmak, etmek kelimesinin birleşmesi ile ortaya çıkan fumigatus kelimesinin Türkçe’ye intikal etmiş şeklidir.

İlk çağlarda tanrılara adanarak yakılan kurbanların yakılması sırasında ortaya çıkan kötü kokuların ortadan kaldırmak için çeşitli maddelerin kullanılması ile ortaya çıkmıştır, denilebilir. Daha sonra ibadethanelerin hoş kokmasını temin için ve hastalıkların bulaşmasını önlemek için çeşitli köklerin tapınaklarda yakıldığı bilinmektedir.

Binaların zararlılardan temizlenmesi için toz kükürdün mangal kömürü ile yakıldığında Homer’in Odisse adlı eserinde belirtilmektedir.

Yazılı ilk tıp bilgilerinin verildiği Hipokrat’ın eserlerinde de Sarı Sakız, Arsenik, Sedef otu, Zufaotu gibi bitkilerin dumanları çeşitli hastalıklara karşı tavsiye edilmekteydi.

Gaz ve buharın harp aracı olarak da M.Ö.431-404 yılları arasında Atina-Isparta harplerinde ve M.S.670 yıllarında Arapların İstanbul’u, kuşatmaları sırasında Bizanslılar tarafından kullanıldığı yine tarihlere geçmiştir.

Görüldüğü gibi fümigasyon çok eski yıllardan beri kullanılmaktadır. Ancak tarımsal gayeli olarak karbon sülfür ilk defa 1897’de haşere öldürme işlerinde kullanılmıştır. Etilen oksit 1927’de ve fümigantlardan Methyl Bromid’in 1932’de ilk defa kullanıldığı bilinmektedir. Hidrojen siyanid 1886’da Klorpiktin ise 1907’de ilk defa haşere imhasında fümigant olarak kullanılmışlardır.

TARIM ÜRÜNLERİNİN MUHAFAZASI VE FÜMİGASYONUN ÖNEMİ

Dünyamızda yaşayan insan topluluklarının gıda ihtiyacı belirlenmiş ve bilinmekte olup insanlar bu ihtiyaçlarını “Tarım ürünleri’’diye isimlen dirilen bitkiler ve hayvanlar aleminde temin etmektedirler. Beslenmekte kullandığımız gıdaların anılan bu alemlerden temini ritmik bir şekilde ve dün yanın güneş etrafındaki harekete bağlı olarak mümkün olabilmektedir. Buna mukabil insanoğlunun gıda ihtiyacı öyle bir ritim takip etmekte, bütün yıl boyunca dünyanın her yerinde ve her gün belli miktarlarda beslenmeleri gerekmektedir. Öte yandan gerek bitkilerin hasat edildikten,gerekse hayvanlar kesildikten kısa bir süre sonra bozulmaya başlarlar. Bu bozulma ile birlikte gıdaların bir kısmından zehirli maddeler ürerken bir kısmının ise besleyici özelliklerinde büyük kayıplar vuku bulmaktadır.

İstediğimiz yer ve zamanda tabii özellikleri bozulmamış gıda tüketebilmemiz için bu bozulmaları yaratan şartları kontrol etmemiz gerekmektedir. İşte gıdaların muhafazası konusu böyle bir ihtiyaçtan kaynaklanmıştır. Gıda muhafazası söz konusu olunca da öncelikle kurutma yöntemi akla gel- mektedir, buna soğuk muhafaza, dondurarak, konservasyon, gazterizasyon, fermentasyon, tuzlama, kimyasal muhafaza edicileri ilavesi ile muhafaza ve zirai mücadeleyi de ilave ederek belli başlı muhafaza yöntemlerini belirtmiş oluruz. Diğer taraftan tarlada başarı ile korunan ve yetiştirilen ürünün depolanması sırasında çok iyi korunması gerekmektedir dezenfeksiyon ve diğer klasik mücadelenin yanında veya onların yetersiz kalması halinde ise fümigasyon uygulaması şart olmaktadır.

Türkiye’de yetiştirilen hububatın yaklaşık %21’ini oluşturan 4.5 milyon tonunun, ihraç edilen hububat mamullerinin (un,irmik,makarna gibi) yaklaşık 1 milyon tonu baklagillerin %75’ini oluşturan 950.000 ton,kuru meyvelerin %50’sini oluşturan 250.000-300.000 tonu ve baharat ile yağlı tohumlardan ihraç edilenlerin tümü fümigasyon işlemine tabi tutulmaktadır. Fümigasyonun uygulanması halinde depolarda vuku bulan ürün kaybı ortalama %10-15 olmakta ve güneydoğu illerimizde bu oran %50’ye kadar ulaşabilmektedir.

Gerek tarlada ve gerekse depoda yapılan zirai mücadelenin ülkemiz açısından ekonomik değeri yukarıda belirtilen ürünlerin günümüzdeki para- sal değerleri ve kayıp miktarları göz önüne alınarak kolayca bulunabilecektir ve herhalde hiç de küçümsenmeyecektir

Öte yandan; “Biz ne yersek böceklerden arta kalanı yeriz” diyen uygulamalı entomolojinin kurucusu Prof. Dr. Escterich’in sözlerini Birleşmiş Milletler Gıda Tarım Örgütü (F.A.O.)’nun eğer böceklerin yedikleri ve tahrip ettikleri miktar gıdayı koruyabilseydik en azından bir kaç yüz milyon insan daha doyurulabilirdi şeklindeki yorumunu da ilave ederek konunun dünya çapındaki önemini de vurgulamış oluruz

Fümigasyonun en büyük özelliği tüm diğer mücadele usul ve ilaçları ile imha imkanı bulunamayan zararlıların bu yöntemle kesinlikle imha edilebilmesidir, zira uygulanan gaz olduğu ve canlıların tümü soluma yaptığı için kurtulması adeta imkansızdır. Ancak insanlar içinde zehirli olan fümigantların kullanılması diğer zirai mücadele metot ve ilaçları ile netice almaması halinde son çare olarak seçilmiştir.

Kısacası Fümigasyon;

a. Bulaşık ürüne direkt olarak tatbik edilebilen bir yöntem olması, b. Difizyon yüksekliği nedeniyle üründe uç noktalara kadar nüfuz edebilme ve homojen dağılma imkanı sağlaması, c. Gıda maddelerindeki kalıntı ve koku oranının tolerans sınırı içinde bulunması, d. Kısa sürede büyük miktardaki ürüne uygulanabilme olanağı sağlanması, e. Diğer savaş yöntemlerine oranla daha az masraf ve iş gücü gerektirmesi, f. Zararlı etmenlerin tüm biyolojik dönemlerine etkili olması gibi özellikler yönünden tercih edilmektedir.

Fümigasyonun en çok tatbik edildiği sahalardan bir tanesi de gerek mal ihracı ve gerekse mal ithalatı sırasındaki karantina ilaçlanmasıdır,böylece hem ülkemize giren mal ile çeşitli zararlıların gelmesi önlenmekte hem de alıcı ülkelerin istediği evsafta mal sevk edilebilmektedir.

FÜMİGASYONUN TARİFİ Fümigasyon gerek çuvallanmış gerekse dökme yığın halinde depolanmış tarım ürünlerinden başlayarak, fidanlara, binalara, taşıtlara, hayvansal ürünlere, deri ve deriden mamül eşyalar ile hatta mobilya ve kitaplara varıncaya kadar çok değişik metaryale musallat olan zararlıların kapalı mahalde katı,sıvı veya gaz halindeki fümigantların tatbiki ile öldürülmesi işlemine verilen addır. Çeşitli alet ve ekipmanların da yardımı ile uygulanan bu fümigantlar zararlıların tüm evrelerin; yumurta, larva, krizalit ve olgun böcek dahil olmak üzere öldürmekte ve böylece istenilen materyalin korunması mümkün olmaktadır. Yukarda bahsedilen fümigant kullanma yolu ile yapılan klasik fümigasyon dışında soğutma ve kurutma yoluyla da böceklerin faaliyeti durdurulmakta ve bu yöntemler gittikçe yaygınlaşmaktadır.

FÜMİGASYONDA KULLANILAN MALZEMELER VE ÖZELLİKLERİ

Kullanılan Malzemeler

1. Fümigasyon çadırı 2. Fümigant 3. Kum torbası 4. Dağıtım sistemi için gerekli olan bakır veya polyethilen boru,ile bakır haç 5. Aplikatör ve kutu açacağı 6. Gaz maskesi ve yedek süzgeci 7. Lastik eldiven 8. Detektör ve yakıtı 9. Termometre 10.Vantilatör 11.Platformlu terazi veya kantar 12.Tahta ızgaralar 13.Cep feneri yedek pilleri 14.İlk yardım çantası ve oksijen cihazı 15.Tehlike ikaz levhası 16.Fümigant çadırının delik ve yırtıklarının tamiri için çadır bezi parçası,yapıştırıcı ve naylon iplik 17.Çelik metre (20m.lik) 18.Çeşitli çapta 2 ağızlı anahtar 19.İngiliz anahtarı 20.Tornavida, pense, aspestes conta 21.Fümigasyon el kitabı, defter, kalem, tutanak örneği 22.Fümigasyonun yapılacağı zemin beton değilse yığın altına serilmek üzere kraft kağıdı veya plastik örtü. 23.Hava pompası 24.Sonda 25.Sıcak su kabı,gaz ocağı

Şimdi bu 25 maddeden,mesleğimiz ve konumuz tütüncülük olduğuna göre, depolarımızda ve iş yerlerimizde kullanabileceğimiz bazı malzemelerin özelliklerini inceleyelim.

FÜMİGANTIN TARİFİ VE ETKİSİ

Fümigasyonda kullanılan katı,sıvı,gaz halinde ve ancak gaz haline dönüştükten sonra öldürücü etki yapan maddelerdir. Fümigantlar zararlıların ya sinir sistemini etkiler veya canlı hücrelerin oksijen alıp vermesinde hayati önemi olan oksidaz, peroksidaz, katalaz ve redüktaz gibi enzimleri etkileyerek solunuma mani olmak suretiyle canlıları öldürürler. Fümigantların faydaları yanında aşağıdaki mahzurları da vardır;

1. Fümigantlar aşındırıcı maddeler olup taşındıkları kapları, fümigasyon odasını, bağlantı ve diğer aksamı aşındırırlar
2. Tatbik edildikleri maddelerde kalıcı ve istenilmeyen Rezidü (bakiye) oluştu- rabilirler.
3. Aktif fizyolojik maddeler olup canlı nebatları meyve veya sebzeleri ya bozar veya tahrip eder,tohumların çimlenme gücünü azaltabilirler.
4. Parlatıcı,patlayıcı,yanıcı olduklarından tehlike yaratabilirler. Bu sebeplerdendir ki fümigasyonun gayesi sayılan bu mahzur giderecek çareleri, ortamı, karışımı, müddeti, zamanı vs. akıllıca tatbik ederek fümigantları kolay ve emniyetli kullanılır hale getirmektir. Henüz her türlü mahzuru ortadan kaldıran ideal bir fümigant bulunamamıştır.

Ayrıca cansız maddelerde de aşağıdaki fiziki ve kimyasal değişiklikler vuku bulabilir. :

1. Tesis içinde bulunan malzeme veya mefruşatın pislenip bozulması ve ya fena koku hasıl etmesi,
2. Bazı maddelere kimyasal tesir (örneğin,bazı fümigantların fotoğraf kağıt ve filmlerini bozarak kullanılmaz hale getirişi gibi)
3. Yağlara tesir ederek makinaların durması (HcCN ile fümigasyondan sonra saatler ekseriye durur)

Fümige edilen maddeler içerisindeki maddelerde fümigantın erimesi halinde gaz bu mayi ile kimyasal bir reaksiyona girer. Örneğin, Methly Bromide bazı yağlarda erir. Fazla yağ ihtiva eden maddelerde meydana gelen inorganik ve organik bakiye az yağ ihtiva edenlerden fazladır.

Fümigantların tatbik edildikleri yerlerdeki cansız materyalde vuku bulan yukarıda değişikliklerden başka bir de canlılarda aşağıdaki fizyolojik değişiklikleri husule getirirler :

1.FİDE VE CANLI BİTKİSELLERDE :

1. Büyümeyi hızlandırır
2. Büyümeyi geriletir.
3. Geçici zarar ve sonradan iyileşme
4. Daimi zarar ve sonradan ölüm.

TOHUMLAR

1. Çimlenmeyi hızlandırır.
2. Çimlenmenin yavaşlaması veya tamamen yok olması.
3. Çimlenmiş tohumlardan yetişen fidelerin zayıf büyümesi.

MEYVE VE SEBZELERDE

1. Belirli lekeler,
2. Dahili zarar,
3. Ambarlama müddetinin kısalması,
4. Olgunluğun gecikmesi,
5. Depo hastalıklarının (kontrol teşviki

Fümigasyon çadırı : Özel olarak yapılmış gaz geçirmez örtülerdir. Fümigasyon işleminde kullanılan fümigantlar aşındırıcı özelliğe ve yüksek nüfuz kabiliyetine sahip olduklarından bu örtüler fümigantların bu nitelikleri gözönünde bulundurularak imal edilmelidir. Bu itibarla su geçirmez örtüler gaz geçirebildiklerinden bu amaca uygun değildir. Bu amaçla yapılan çadır bezleri önceleri lastikten yapılmışlardır. Ancak ağır,pahalı ve dayanıksız oluşları nedeniyle bunların kullanımından vazgeçilmiştir. Bilahare iki yüzü lastikle kaplanmış pamuklu dokumalar fümigasyon çadırı olarak kullanılmıştır. Fakat bunlarda ağır ve dayanıksız olduklarından ötürü, vinil yahut lastikle kaplanmış naylon veya polyethilen olanlar geliştirilmiştir. Naylon veya polyethilen malzemeden yapılarda kalınlık 0,004 inch (0,1mm)ile 0,006 inch (0,15mm)arasında olup birkaç kez kullanılabilirler ve 1 m2 ağırlığı ise ortalama 100 gr dır. Fakat çadır bezlerinde en uygun kalınlık 0,2-0,3 mm arasındadır.

Büyük partilerin fümigasyonunda uzun süre kullanılan çadır bezleri ise,her iki yüzü neoprene kaplı pamuklu dokuma veya her iki yüzü neopren polyvinil choloride,(pvc)veya buthyl rubber (sentetik kauçuk)ile kaplı naylon, terrylem dokumalardır. Naylon ve terrylem kumaşların yukarıdaki maddelerle kaplanması ile elde edilen çadırlar daha kaliteli ve dayanıklıdır.1 m2 ağırlığı ortalama 280 gr. olup yırtılma mukavemeti atkı ve çözgüde % 20 ,atkıda % 25 dir. Değişik boyutlarda yapılanları mevcuttur.

1.Süzgeçli Maskeler :

Bu tip maskeler, fümigant buharlarını tutan ve maskeye takılan bir süz geç vasıtasıyla koruyuculuk sağlarlar. Bu yapıdaki maskeler aşağıda- ki parçalardan oluşurlar.

• Maske gövdesi ve bağlar
• Süzgeç kısmı

a. Maske gövdesi ve bağlar :

Lastik veya gaz geçirmez özel bezden yapılmıştır. Yüzün büyük bir kısmını örtecek boyutta,ağız ve burun kısmını örtecek boyutta,ağız ve kısmı hafif metalden yapılmış olup,vidalı süzgeç başlığını ihtiva eder. Bağlar ise maskenin iyice yüze oturmasını sağlayan bağlantılardır.

b. Süzgeç :

Bir parça halinde olup,iç kısmı iki tabakadan ibarettir gaz bu harlarını kabaca süzen filtre ile insan sağlığı için tehlikeli gazlar zarar sız hale getiren aktif kömür bulunan tabakadan ibarettir. Bu maske parçaları deri veya bezden yapılan ve iç kısmında buğulanmaz yedek camların konulmasına özgü küçük bir cebi bulunan bir çanta da muhafaza edilir. Bu tip maskelerde,takılan bir süzgeç bütün fümigantlara karşı koruyucu olarak kullanılamaz. Zira fümigant özelliğine göre süzgeç tipleri değişiktir. Bunların birbiri ile karıştırılmaması için değişik fümigantlar için kullanılan süzgeçler değişik renklere boyanmıştır. Bu çok uygulanan belli başlı fümigantlara karşı kullanılan süzgeç tipi ve rengi şu şekildedir. Fümigant adı                            Koruyucu süzgecin

                                            Tipi                 Rengi

Methyl bromide

Ethylen dibromide

“      diklorit                             A               Kahverengi

“      oksit

Karbon sülfür

Hidrojen siyanür (HCN)             G                   Mavi

Hidrojen fosfit,fosfin (PH3)         O               Gri ve Sarı

Bu tip maskelerde kullanılan bir süzgecin kesif gaz kosantrasyonunda azami dayanma süresi 25 dakikadır. Bu sürenin sonunda kullanılan süz geç değiştirilerek yerine yenisi takılmalıdır. Ancak kullanılması gereken süreden daha az kullanılan süzgeçlerin kullanıldıkları süre süzgeç üzeri ne yazıp ve hermatik bandı kapatıldığı takdirde kalan kullanım süresi kadar aynı süzgeç tekrar değerlendirilebilir. Hacmen % 0,5 gaz içeren fümigasyon odalarında süzgeçlerin dayanma süresi 40 dakikadır. Litre de 0.065 gr (17 pp iki, anişye %1-2 (veya 28m3 de550-2250 gr) Methyl bromide bulunan kesafetlerde süzgeç kullanılmamalıdır. Bu amaçla kullanılan süzgeçler, rutubetsiz ve 0-20 derece C sıcaklıktaki depo şartlarında korunduğu taktirde ve altındaki hermatik bandı açılmamış ise 5 yıl süre ile kullanılabilir.

2.Hava tüplü maskeler (Hava Tüplü solunum cihazı) :

Fümigasyon devamlı yapılacaksa veya fabrika ve bina fümigasyonunda olduğu gibi zaman zaman yüksek gaz konsantrasyonlarında çalışma zorunluluğu varsa, böyle hallerde süzgeçli maskeler yerine hava tüplü maskeler kullanılmalıdır. Hava tüplü solunum cihazı adı ile de anılan bu aletler aşağıda belirtilen 3 ana kısımdan oluşmuştur.

1. Hava tüpü
2. Maske
3. Maske ve hava tüpü irtibatını sağlayan hava hortumu ve hava talep valfı gibi birleştirici malzeme.

Piyasada sabre marka adıyla bilinen bu alette kullanılan ve üzerinde bir basınç göstergesi bulunan tüp,takriben 10 kg. ağırlığındadır. Ayrıca üze rinde havanın bitmesine 10 dakika kala havanın bittiğini belirten bir ikaz düdüğü bulunmaktadır.207 atmosfer basıncına kadar emniyetli doldurulabilen ve bu basınçta 1200 litre temiz hava basılabilen bu tüplerle normal şartlarda çalışan bir kişiye güvenli olarak yarım saatlik bir süre için hava temin edebilir.

Maskelerin kullanılışı :

Süzgeçli maskeler ve hava tüplü maskeler olarak ayırt edilen bu aletlerin kullanışları birbirine benzer görülmesine rağmen,yapılarındaki farklılıklar nedeni ile kullanış özelliklerinin ayrı ayrı bilinmesinde yarar var dır.

Süzgeçli maskelerin kullanılışı :

Bu tip maskeler aşağıdaki sıra dahilindeki işlemler yapılarak kullanılır:

Çantasından çıkarılan maskenin lastik ve diğer bağları ile bunların ayarlanmasını sağlayan tokaların tam olup olmadığına bakılır. Bağların tokaları açılıp çekilerek başa tam uyması sağlanır. Önce maskenin çene kısmında bulunan uzun bağ boyundan geçirilir. Maskenin baş bağından tutulur. Çene içeriye sokulduktan sonra iki elle arkaya doğru çekilerek bağların baş üzerinde düz bir şekilde durması temin edilir. Ense bağı çengeline geçirilir. El yardımı ile bağlar ve maske yüze intibak ettirilir. Maskenin çok iyi bir şekilde takılmasına,gözlüklerin tam göz hazasında bulunmasına dikkat edilir. Bu şekilde başa takılmış olan maskenin şu şekilde kontrolü yapılır. Maskenin süzgeç takılacak kısmı el ayası ile sıkıca kapatılarak derin nefes alınır,maske çok iyi bir şekilde takılmamış ise nefes alınır,maske çok iyi bir şekilde takılmış ise nefes almada zorluk çekilir, yanlardan hava alınabiliyorsa iyi takılmamıştır. Tokalar oynatılmak suretiyle iyice ayarlanmalıdır. Kontrolü bittikten sonra süzgecin vidalı kapağı açılır,alt kısmındaki (Bantını çekip çıkarınız) yazılı zamklı bant sökülür ve süzgeç maskeye takılır.

İnsan sağlığının garantisi sayılan süzgeçlerin kullanılma süresinin çok sıkı bir şekilde kayıtları tutulmalıdır. İşin bitiminde baştan çıkarılan maskenin süzgeci maskeden çıkarılıp kapağı kapatılır,altındaki bant yerine yapıştırılır. Süzgeçler hiçbir suretle açık bırakılmamalı,herhangi bir yere çarptırılmamalıdır.

Hava tüplü maskelerin kullanılışı :

Bu tip maskeler de şu şekilde kullanılır. Önce hava tüpü üzerindeki basınç göstergesinden tüpün içerisinde yeterli miktarda hava olup olmadığı kontrol edilmelidir. Hava tüpünün vanası aşağıya gelecek şekilde özel askı kayışları vasıtası ile sırta takılır. Maske askısından boyuna takılır ve başa tam uyacak şekilde kayışlarından ayarlanır.

Hava tüpü valfı en az açma yönünde 2 tam tur açılarak 1-2 defa alınıp, havanın muntazam şekilde gelip gelmediği kontrol edilir.

Eğer yüze tam oturmuş maskeye, kontrol sonucu tülden yeterli hava geliyorsa cihaz kullanılabilecek duruma gelmiş demektir.

Maskelerin bakım ve muhafazası :

Maskeler kullanıldıkları işin gereği olarak her an kullanılmaya hazır durumda bulundurulması gereken aletlerdendir. Bu itibarla maskelerde gerek kullanımdan sonra,gerekse belirli bekleme periyotlarından sonra aşağıdaki kontrollerin yapılması gerekir. Maske camı hasarsız ve çiziksiz olmalıdır. Yüz maskesinin kauçuk kısmının temiz ve hasarsız olması gerekir. Ayrıca maskeyi başa tutturan lastiklerde sağlam olmalıdır.

Eğer hava tüplü maske kullanılacaksa hava talep valfının ve hava hortumunun tüpe ve maskeye, eğer süzgeçli maske kullanılacak ise süzgecin maskeye iyice vidalanmış olması gerekir. Maskeler kullanım sonucu ıslak hale gelir. Bu itibarla yüzden çıkarılan maskelerin iç tarafı yumuşak ve kuru bir bezle silinmeli ve buğulanma camlarına elle dokunulmamalıdır. Silinen bu maskeler kesinlikle soba, mangal veya güneşte kurutulmalıdır. Çünkü çatlar ve kullanım süreleri kısalır. Bu nedenle maskeler açık hava da ve gölge yerde bir süre bırakılarak kurutulmalıdır.

Ayrıca maskeleri uzun süreli muhafaza etmek için rutubetsiz serin ve güneş görmeyen yerlerde bulundurmak gerekir. Süzgeçli maskelerde kullanılan süzgeçlerin su veya başka bir sıvı ile yıkanması gereklidir.

Detektör :

Fümigasyon yapılan yerde gaz kaçağının olup olmadığının tespitinde kullanılan bir alettir. Özellikle Methyl bromide fümigasyonunda, gazın insan sağlığı için tehlike sınırı olan 20 ppm’in üzerindeki konstrasyonlarının tespit edilmesi için bir halojen gaz detektörüne ihtiyaç bulunmaktadır.

Aslında buz dolabındaki gaz kaçaklarını tespit etmede kullanılan halojen gaz detektörünün esası, detektörün emiş hortumunun gaz kaçağı olması muhtemel yerlere yaklaştırılarak,ortamdaki havada mevcut organik halojen temasla yanması sonucu yeşilden maviye kadar değişen renkteki görüntü esas alınarak alevde renk değişimi olup olmadığının kontrol edilmesidir.

Piyasada çeşitli markada detektörler bulunmaktadır. Bunların aralarındaki fark kullanılan yakıttan ileri gelmemektedir. Detektörlerde propan parapin ve metil alkol gibi maddeler kullanılmaktadır.

Halojen gaz detektöründen gerekli güvenilir sonuçlar alınabilmesi için,bunların çok iyi şekilde bakımlarının yapılması gerekir. Her fümigasyondan sonra bakır halka temizlenmeli ve uzunca bir süre kullanılmamışsa fümigasyona başlamadan önce bakır halkanın oksitlenip oksitlenmediği tekrar kontrol edilmelidir. Oksitlenmiş bakır halka yeşil renk vereceğinden yanıltacaktır. Lamba yakıldığında alev çok açılmamalı hemen bakır halkanın üzerinde teşekkül edecek şekilde yanmalıdır. Ortamda yanıcı gaz bulunduğu zaman detektör yakılmamalıdır.

FÜMİGASYONU ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Fümigantların tatbik edildikleri emtia içine gaz-hava karışımı olarak girmelerine difüzyon denir. Difüzyon fümigantların en önemli özelliği olup,çatlak ve en ince girintilere kadar nüfuz edebilmesi yüzünden diğer böcek öldürücülerinin etkili olamadığı yerde kullanılırlar.

Bir gazın, difüzyon kabiliyeti Graham kanununa göre kesafetinin kare kökü ile ters orantılıdır. Buna mukabil kesafet molekül ağırlığıyla doğru orantılıdır.

Şimdi bu kısa açıklamadan sonra fümigasyonu etkileyen faktörleri tek tek inceleyelim.

I.Özgül ağırlık ve yayılma :

Fümigantların hepsi HCN hariç havadan ağırdırlar ve bu gibi havadan ağır gazlar hücreye verildiğinde dibe çöker ve havanın altında bir tabaka meydana getirirler. Bu çökme ve tabakalaşma fümigasyonda arzu edilmeyen husustur. İyi bir fümigasyonda gazın homojen bir şekilde dağılması arzu edilir. Bunu temin için de aşağıdaki metotlar uygulanır.

1.Çeşitli gaz verme noktaları 2.Vantilatör ve aspiratörün kullanılması 3.Çeşitli kanallar veya bunlarla gazı dağıtma

II.Gazın maddeler tarafından emilmesi :

Fümigantların tesir etmelerinin en önemli faktörlerinden biri emilme olayıdır. Gazların katılarla temaslarında ‘’emilme terimi’’;hücre içinde bulunan herhangi bir katı vasatın molekülleri tarafından tutulan gaz miktarıdır.

Gaz halindeki bir fümigantla zirai ürün temas ettiğinde bu gazın bir kıs mı mahsul tarafından emilir,bu emilme olayı iki şekilde husule gelir.

• Yüzeysel emilme (adsorpsiyon)
• İçsel emilme (absorpsiyon)

1.Yüzeysel emilme (adsorpsiyon) :

Gazın temas ettiği cismin sadece yüzeyi tarafından tutulmasıdır. Bu ısı ile ters orantılıdır. Mahsulün ısısı düşükse yüzeysel emilme daha fazla olur. Bu olayın tatbikatta büyük rolü vardır, fümigasyonda ısı düştükçe dozun arttırılmasının sebeplerinden biri budur. Ayrıca kaynama noktası yüksek fümigantlar düşük olanlardan daha fazla emilirler. Adsorpsiyon da gaz yüzeysel olarak tutulduğundan gazlama hücresinde gaz kesafeti nin düşmesine sebep olurlar. Fümigasyon ameliyesinin sona erip tesis havalandırılmaya başlanınca fümigant gazlanan materyali yavaşça terkeder. Dolayısıyla yüzeysel olarak tutulmuş olan fümigantlarda materyali terk eder. Bu olay yüzeysel emilmenin aksi olup “Desorpsiyon” adını alır; bu olayda da emtianın soğukluğu nispetinde terk etme yavaş olur, materyalin ısısı yükseldikçe terketme süratlenir.

2.İçsel emilme (absorpsiyon) :

Gazın fümige edilen maddelerin içine geçmesi demektir. Emilen bu gaz mahsulün bünyesindeki maddelerle kimyasal reaksiyona girerek zararlı hale gelebilir. Eğer bu reaksiyon değişmezse daimi bir bakiye teşekkül eder. Örneğin Methyl bromide bileşiklerinin husule gelmesinden bir baki ye (Rezidü) mevzu bahistir.

Bu durum insan sağlığı ile ilgilidir,diğer insektisitlerde olduğu gibi fümigantlar içinde rezidü toleransları tespit edilmiştir. Tatbik edilen fümigantlar mahsule zarar veren böcekleri öldürebilmesi için tavsiye edilen dozun insan ve hayvan sağlığı içinde tehlike teşkil etmemesi lazımdır. Bundan dolayıdır ki haşere ve mahsul münasebetleri göz önüne alınarak denemeler yapılmış, çeşitli fümigantların kullanılma dozları tayin edilmiştir.

III.Haşere nevi ve haşerenin biyolojik devresi :

Her haşerenin kullanılan fümigantlara karşı hassasiyeti değişik olabilir, fümigantlardan biri tatbik edildiğinde ölmediği halde diğeri Gaz halindeki bir fümigantla zirai ürün temas ettiğinde bu gazın bir kıs mı mahsul tarafından emilir,bu emilme olayı iki şekilde husule gelir.

• Yüzeysel emilme (adsorpsiyon)
• İçsel emilme (absorpsiyon)

1.Yüzeysel emilme (adsorpsiyon) :

Gazın temas ettiği cismin sadece yüzeyi tarafından tutulmasıdır. Bu ısı ile ters orantılıdır. Mahsulün ısısı düşükse yüzeysel emilme daha fazla olur. Bu olayın tatbikatta büyük rolü vardır, fümigasyonda ısı düştükçe dozun arttırılmasının sebeplerinden biri budur. Ayrıca kaynama noktası yüksek fümigantlar düşük olanlardan daha fazla emilirler. Adsorpsiyon da gaz yüzeysel olarak tutulduğundan gazlama hücresinde gaz kesafeti nin düşmesine sebep olurlar. Fümigasyon ameliyesinin sona erip tesis havalandırılmaya başlanınca fümigant gazlanan materyali yavaşça terkeder. Dolayısıyla yüzeysel olarak tutulmuş olan fümigantlarda materyali terk eder. Bu olay yüzeysel emilmenin aksi olup ‘’Desorpsiyon’’ adını alır; bu olayda da emtianın soğukluğu nispetinde terk etme yavaş olur, materyalin ısısı yükseldikçe terketme süratlenir.

2.İçsel emilme (absorpsiyon) :

Gazın fümige edilen maddelerin içine geçmesi demektir. Emilen bu gaz mahsulün bünyesindeki maddelerle kimyasal reaksiyona girerek zararlı hale gelebilir. Eğer bu reaksiyon değişmezse daimi bir bakiye teşekkül eder. Örneğin Methyl bromide bileşiklerinin husule gelmesinden bir baki ye (Rezidü) mevzu bahistir.

Bu durum insan sağlığı ile ilgilidir, diğer insektisitlerde olduğu gibi fümigantlar içinde rezidü toleransları tespit edilmiştir. Tatbik edilen fümigantlar mahsule zarar veren böcekleri öldürebilmesi için tavsiye edilen dozun insan ve hayvan sağlığı içinde tehlike teşkil etmemesi lazımdır. Bundan dolayıdır ki haşere ve mahsul münasebetleri göz önüne alınarak denemeler yapılmış,çeşitli fümigantların kullanılma dozları tayin edilmiştir.

IV. Odadaki sirkülasyon :

Fümigant tatbik edildikten sonra gaz haline geldiğinden ve genel olarak husule gelen gaz havadan ağır olduğundan fümigasyon hücresinde iyi bir sirkülasyon şarttır.

V. Yabancı maddeler :

Fümige edilecek mahsul içerisinde yabancı maddelerin bulunması (toz, toprak ve diğer maddeler) gazın fazla emilmesine ve dolayısıyla fazla doz kullanılmasına sebep olur.

FÜMİGASYONUN TASNİFİ VE ÇEŞİTLERİ

Fümigasyon öncelikle fümigantın verildiği yerdeki hava basıncına göre ikiye ayrılır.

• Vakum fümigasyon
• Atmosferik fümigasyonu

I. Vakum Fümigasyon:

Vakum fümigasyon ön hücrede bulunan havanın belirli bir oranda boşaltılması sonunda gaz verilmesi şeklidir. bu sebeple özel olarak ve çelikten yapılmış , dıştan en az bir atmosfer basıca dayanıklı hücrelere ihtiyaç vardır, ya da sabit çelik hücreler veya seyyar odalar halinde inşa edilirler.

Vakum fümigasyonunun en büyük faydası daha az fümigant kullanmak suretiyle daha kısa zamanda yüksek nüfus sağlanmasıdır. Bugün bu teknik atmosferik şartlarda nüfuzun sağlanmayışı sebebiyle başlıca zirai karantina işlerinde, balyalanmış tütün, prese edilmiş materyal, paketlenmiş gıda maddelerinin fümigasyonunda kullanılır.

Vakum fümigasyon metodu bilhassa sıkışık limanlarda ve emtianın suretle ilaçlanmasının gerektiği hallerde faydalanılır. Zira atmosferik şartlarda 12-24 saat süren gazlamalar bu teknikle 1,5-4 saatte tamamlanır. Bu faydaları yanında tesislerin pahalı oluşu, kapasitelerinin mahdut oluşu, canlı bitkilere tatbik edilemeyişi, tecrübeli yetişmiş personele ihtiyaç göstermesi gibi mahsurları da bulunmaktadır.

Doldurulan fümigasyon hücrenin basıncı 25/50 mm (1-2 inch) cıva basıncına düşürülür. Bundan sonra fümigant verilir,bundan sonra sistemdeki basınç fümigasyonun devam ettiği 1,5-4 saat boyunca aynı kalır. Sonra içeriye hava verilerek içerinin basıncı da dışarıya eşit atmosferik basınç ayarına gelir. Bu şekilde fümigant hava karışımı dışarıya pompalanır bu olay yani hava emilmesi ve dışarı verilmesi bir kaç defa tekerrür eder buna “hava yıkanması” denir. Bu şekilde emtia fümiganttan tamamen temizlenince kapaklar emniyetle açılabilir.

Vakum fümigasyonu aşağıda belirtilen iki şekilde uygulanır;

1. Sabit vakum tesisi

Genel olarak birbirine sıkıca bağlanan çelik kontriksiyonlardır. Vakum sağlanırken odanın çeşitli basınçlara uyması istenir. Kapıların silindirik odalarda konkav veya konveks olmasına karşın, dörtköşe odalarda uygun takviyeler ile düz kapılar kullanılır. Kapılar kolay hareket edebilme-si için rayların üzerine oturtulur. Kapı contalarının dayanıklılığı ve gaz geçirmezliği saptanmalıdır. Vakum pompası,hücrenin havasını 15 dakika veya daha kısa bir zamanda 28-29 ınch (711-731 cm) cıva basıncın dan 1-2 ınch e (25-51 mm) indirebilecek ve bunu 2-4 saat muhafaza ede bilecek güçte olmalıdır. Aynı zamanda fümigasyon sonunda içeri hava verilmek suretiyle atmosferik basınçla eşit düzeye getirilen fümigant hava karışımını dışarıya pompalanmasını,yani materyalin hava ile yıkanmasını sağlamalıdır.

Sistemde fümigant verme aygıtı ile ısı ölçen termometre ve basıncı ölçen vakum manometresinin bulunması,gazın uygun şekilde dağılımı için de 28 m3 e kadar odalarda 1, daha büyük odalarda 2 vantilatörün kullanıl ması gerekir.

2.Seyyar vakum tesisi (arabası) :

Aynı teknikle imal edilmiş sınırlı kapasiteli seyyar tesislerdir. Bir römork üzerinde olabileceği gibi aynı şasi üzerine monte edilmiş tipleri de vardır. Sabit tesisteki tüm parçalara sahip olup küçük çapta tarımsal materyallerin fümigasyonunda kullanılır. Ortalama hacmi 5 m3 tür.

En büyük avantajı kolayca taşınabilmesidir.

II. Atmosferik Fümigasyon :

Atmosferik fümigasyon; içine gaz verilecek hücrenin havası boşaltılmadan normal atmosfer basıncında yapılan fümigasyondur, çadıraltı, oda, varil, seyyar hücreler, bina, değirmen, silo, depo, ambar, gemi vb. tatbik şekilleri vardır.

Bu tip Fümigasyon; kolaylıkla, ucuzluğu, sabit tesislere ihtiyaç göstermeyişi nispeten az yetişmiş elemanlar ile yapılabilmesi gibi avantajlara mu kabil gazlamanın uzun müddet sürmesi fazla dozda fümiganta ihtiyaç göstermesi ve fümiganın vakum fümigasyona nazaran daha az nüfuz edebilmesi gibi mahsurlara sahiptir.

Çadıraltı fümigasyonu :

Gaz geçirmez örtüler sayesinde enfeksiyonlu materyalin üzeri örtülerek depolandığı yerden oynatılmadan zararlılardan temizlenmesini sağlayan bir metoddur.

Bu gaz geçirmez örtüler için “Tarpolin” deyimi kullanılırsa da bu tip işlere uygun materyale “Gaz geçirmez örtü” demek daha uygundur. Gaz geçirmez örtülerin polietilen veya polivinil kloritten yapılanları tercih edilmektedir. Fümigasyonla kullanılanların kalınlığı 0,4 mm olmalıdır. Bu örtülerin m2 si 100 gr dır. Taşınmaları ve kullanılmaları kolaydır. Buna mukabil köşe ve kenarları kolay yırtılır ve rüzgara az mukavemet gösterirler. Büyük çaptaki fümigasyonlarda kullanılan çadır bezleri tipleri ise :

1. Her iki yüzü neopren, polivenil klorit veya buthyl rubber ile kaplanmış naylon dokuma,
2. Her iki yüzü neoprne ile kaplanmış pamuklu dokuma olarak başlıca ikiye ayrılır :

Çadıraltı fümigasyonu da kendi içinde :

1. Açık havada
2. Depolarda olmak üzere ikiye ayrılır.

Gaz Odalarında Fümigasyon :

Atmosferik fümigasyon hücreleri esas itibariyle bir kapısı olan gaz geçirmez bir odadan ibarettir. Bunlarda sabit veya portatif olabilir esas gaye gaz kaçırmama olup fazla masraflı değil ucuz tesisler olmalıdır. Devamlı ilaçlama icap eden hallerde kargır odalar yapma zorunluluğu vardır.

Gaz odalarının ebadı ihtiyaca ve imkana göre ayarlanır tavan yan duvarlar, taban, kapı, havalandırma ve ısıtma tertibatı ile sirkülasyon sistemi için muayyen şartlara uygun olarak inşa edilmeleri gerekir. Gaz odalarının aynı binalar içinde izole edilmiş halde inşalarına lüzum yoktur, yeter ki gaz kaçırmaması ve donatım durumu istenilen şekilde olsun.

Çalışanları korumada en önemli husus odaya verilen gazın kapı ve aralıklardan sızmaması ve ikinci olarak gazın boşaltılması sırasında rüzgar sebebiyle geri dönmemesidir. Gaz odalarındaki havanın tamamı 1-3 dakikada bir defa değiştirilebilecek güçte hava havalandırma tertibatına ihtiyaç vardır. Meskun yerlerde,gaz odalarının havalandırma boruları bina çatısına kadar uzanmalı ve 56 m3 e kadar olan odaların havalandırma bacaları çatıyı en az 4 m geçmelidir.

Gaz odalarının malın girip çıkmasına en ekonomik şekilde cevap verir bir tarzda yapılması gerekir.

Gaz odalarının ebadı ihtiyaç ve imkana göre ayarlanır ve

Mesela ; 30 m3 lük oda ebadı = 3*4*2.5 m

50 m3 lük oda ebadı = 4*5*2.5 m

100 m3 lük oda ebadı = 5*8*2.5 m olarak düşünülebilir.

Fümigasyonun etkinliği bakımından odaların yüksekliği 2.80 m.yi geçmemelidir. Tütün, pamuk, fındık gibi havaleli ürünler için daha yüksek ve büyük hacimde fümige odaları inşa edilebilir

Beton fümigasyon odalarında tavan,taban ve kolonlar betonarme olup duvarlar 1-1.5 tuğla kalınlığında örülmelidir. Odaların iç yüzeyleri ısı yalıtımı bakımından cam pamuğu veya benzeri maddelerle kaplanmalıdır. Tavan ve duvarlar bu ısı yalıtım maddesi üzerine harçla sıvanıp üzeri

2 kat eritilmiş katran veya benzeri madde ile kaplanmalıdır. Gerekli görüldüğünde üzerine açık renk yağlıboya sürülebilir. Oda tabanı ağır yüklerle çatlamayacak kalınlıkta bol çimentolu beton veya mozaik beton la yapılıp yüzeyin parlatılması uygundur.

Atmosferik fümigasyon odalarında karşılıklı 2 kapı bulunabileceği gibi tek kapı da olabilir. Kapı boyutları asgari 1,20*1,80 olmalıdır. Forklift kullanılacak ise bu boyutlar gemi genişletilebilir. Fümigant sızmasını önlemek için kapı kenarlarına ve kasaya asgari 2,5 cm. genişlikte lastik contalar konulmalıdır. Fümigantın lastiğe olan zararı dikkate alınarak gerektiğinde contalar değiştirilmelidir. Kapılar öncelikle demirden veya bütün yüzeyi galvanizli saçla kaplanmak şartı ile sağlam keresteden yapılmalıdır. Kapı menteşelerinin betona tespit edilerek kapının gaz kaçağına meydan vermeyecek şekilde sıkıca kapanmasını sağlayacak tarzda donanımı sağlanmalıdır. Kapının üst kenarına yakın boy hizasındaki yere 20*30 cm. ebadında bir gözetleme penceresi konulmalıdır. İç kısmına da bir termometre yerleştirilmelidir.

Soğuk mevsimde fümigasyon odalarının, sıcaklığın, fümigasyon süresince istenilen derecenin altına düşmemesini sağlayacak şekilde bir ısıtma sistemi ile donanımı yapılmalıdır.

Genellikle bina dışında yapılmış fümigasyon odaları başta olmak üzere, istenilen fümigasyon sıcaklığının temin edilemediği soğuk havalı kış günlerinde bir ısıtma işlemi gerekmektedir. Bu ısıtma sıcak sulu veya bu harlı kaloriferli sistemlerle olabileceği gibi elektrikli radyatörlerle olabilir. Çıplak telli elektrikli ısıtıcı konulmuşsa fümigant verilmeye başlama dan önce bu mutlaka kapatılmalıdır. Kapatılmadığı takdirde metil bromid uygulamalarında, metil bromid hidrobromik aside dönüşerek ciddi zararlara neden olabilir.

Odaya verilecek fümigantın özelliğine göre gaz verme sistemi monte edilmelidir.

Fümigasyon işlemi ile en etkili sonucu alabilmek için verilen fümigantın her tarafa çok çabuk ve homojen dağılımını sağlamak gerekir. Bu sonucu da temin etmek için odaya ihtiyaca uygun biçimde vantilasyon sistemi yerleştirilmelidir. Fümigasyon sonunda oda içindeki gazı 3-5 dakika da dışarı atacak güçte aspiratör konulmalıdır. Bu aspiratörün çıkış borusunun depo veya işletme çatısından en az 4 m. yüksekte olması gerekir. Genel olarak Methyl bromide gibi havadan ağır olan gazların tahliyesini temin için,emiş borusu asgari 20 cm. çapında olmalı ve kapının karşı köşesine tabandan ortalama 30 cm. yüksekte yerleştirilmelidir. Aspirasyon ve vantilaston sistemi aynı motor gücünden istifade edilerek birleştirilir. Atmosferik fümigasyon odaları,gerek yüklenme ve boşaltma anındaki gerekliliği ve gerekse genel olarak oda içinin rahat görülebilmesi açısından bir aydınlatma sistemi ile donatılmalıdır. Ayrıca kazalara engel olabilmek için, fümigant vermeye başlamadan önce yakılan kırmızı bir ikaz lambasının kapı üzerine konması ve fümigasyon sorumluları dışındakilerin bu lambayı fümigasyon işlemi süresince kapatmalarını önlemek için de anahtarının veya kapatma tertibatının fümigasyon odasının içinde muhafaza edilmesi uygundur. Buna mukabil vantilasyon, aspirasyon ve aydınlatma sistemlerinin çalıştırılması için gerekli kumanda düzenin, fümigasyon odasının dışında monte edilmesi gerekir.

Fümigasyon odalarında kullanılan tüm elektrik sistemi ve bu sisteme bağlı elektrikli aletlerin ısınmaya ve gazın kötü etkilerine karşı korun muş ve kıvılcım üretmeyecek şekilde yapılmış olmaları gerekir.

3.Gemi ambarları,konteynır ve vagonlar da fümigasyon :

Gemiler yapımları sırasında ambarlarının fümigasyon işlemi ile ilaçla maya uygun tarzda inşa edilebildikleri gibi,bu işleme elverişli olmayan tazında da yapılanlar mevcuttur. Fümigasyon işlemine uygun depolara sahip olan gemilerde fümigasyonun gereklerini karşılayacak donanımlar bulunmaktadır. Yani gemi ambarlarının tayfa ve yolcu bölmeleri ile irtibatı bulunmayıp, fümigasyonda gerekli olan vantilasyon ve aspiras yon sistemleri başta olmak üzere alet ve ekipmana sahiptirler. Buna karşılık bu işleme elverişli olmayan veya bu amaca yönelik olarak inşa edilmemiş gemilerde aşağıdaki önlemler alınarak ve gerekli ilave malzemeler temin edilerek fümigasyon işlemi yapılabilir. Bu önlem şu şekilde sıralanabilir :

1. Gemi ambarı ile tayfa ve yolcuların bulunduğu bölmeler mutlaka izole edilerek irtibatı kesilmelidir.
2. Gemi ambar kapaklarının contaları kontrol edilerek sağlamlaştırılmalıdır.
3. Ambar bacalarının kapakları sıkıca kapalı olmalıdır. Arızalı ise,naylon örtü ile sıkıca kapatılmalıdır.
4. Gemi ambar kapakları kapatılmadan önce ilaç dağıtım düzeni yerleştirilmelidir.
5. Vantilasyon ve aspirasyon düzenleri kurulmalıdır.
6. Aspirasyon sistemi bulunmayan gemi ambarından gazın tahliyesinin, ilaçlama süresi sonunda ambar kapaklarının açılmasından sonra içeri ye indirilen müteharrik aspiratörle yapılması ve ambara katiyen işçi in dirilmesi gerekir. Ancak gazın tamamen atıldığı saptandıktan sonra malın tahliye işlemine başlanması lazımdır.
7. Fümigasyondan sonra gemi kaptanına,yapılan ilaçlamanın zehirliliği ve yukarıda belirtilen önlemlerin alınması gerektiğini içeren tutanak imzalattırılarak bir nüshası kendisine verilir.

Vagon ve konteynırlarda, fümigasyon tekniğinin gerektirdiği önlemlerin alınması şartıyla tarımsal ürünler rahatlıkla fümige edilebilir. Burada dikkat edilecek husus,gaz kaçağının önlenmesi ve fümigasyon müddeti sonunda kapılarının açılarak havalandırmanın yeterince yapılmasıdır. Üstü açık vagon veya konteynırları çadır altına almak suretiyle fümige edilebilir.

4.Bina Fümigasyonu :

Fümigasyon yapılacak binalarda,bu işlem için gerekli olan gaz geçirmezliği sağlamak için,ya içten kapı,pencere gibi gaz sızdırabilecek tüm yarık ve çatlakların uygun bir izole maddesi ile kapatılması veya binanın tamamının gaz geçirmez çadır altına alınması suretiyle yapılmalıdır. İzole maddesi olarak, asfaltlı çimento,yapışkan bantlar, çamurlanmış ağır kraft kağıdı,1 kısım kalsiyum klorit 4 kısım asbest bu amaçla kullanılabilir.

Dışarı açılan baca ve borular ise polyethilen kullanarak sıkıca bağlanır.

5.Toprak Fümigasyonu :

Toprakta yaşayan zararlı etmenlerden, özellikle yılık ve çok yıllık yabancı otlar, hematodlar, funguslar ve toprak kurtlarına karşı kullanılan bir metottur. Bu şekil fümügasyonda esas,ekim veya dikim tavındaki toprağın 3-35 cm derinlikte işlenip tersiye edildikten sonra, fümige edilecek sahanın kenarlarının 20 cm derinliğinde çukur açılması ve çadırın bu sahaya kiremit çatı tarzında örtülerek, fümigantın verilmesidir. Eğer fümige edilecek toprak yığın halinde ise,çadır yığın üzerine örtülerek kenarlarının kapatılması suretiyle yapılır.

Toprak fümigasyonunda fümigasyon işlemine başlamadan önce toprağın 10 cm. derinliğindeki ısısı ölçülmelidir. Eğer bu ısı 10 derecenin al tında ise fümigasyon işlemi yapılmaz. Bu metotla en başarılı uygulama sonuçları 15 derecenin üzerindeki ısı derecelerinde alındığı için, bu şekil fümigasyonda toprak ısısının 15 derece üzerinde bulunması tavsiye edilir.